o projekcie
Od kilku lat w Małopolskim Instytucie Kultury w Krakowie inicjujemy i realizujemy działania edukacyjno-kulturowe. Projekt „Synapsy. Edukacja i Kultura” wyłonił się z refleksji wynikających z naszych własnych doświadczeń (m.in. trzyletniej pilotażowej edycji programu rozwoju edukacji kulturowej w Małopolsce „Synapsy”, realizowanego w ramach programu Bardzo Młoda Kultura 2016‒2018) i oddziaływania globalnych zwrotów ideowych na edukację i kulturę (ruchy demokratyzujące edukację i kulturę, pedagogika w nurcie emancypacyjnym, zwrot kulturowy w edukacji itp.).
W projekcie chcemy skupić się na eksperymentalnych formach współpracy edukacji i kultury, tworząc grupę rozmaitych podmiotów związanych bezpośrednio lub pośrednio z edukacją i kulturą. Zależy nam na tym, by różne osoby ‒ dzieci, młodzież i dorośli uczestniczący w procesach edukacyjnych i kulturowych ‒ miały możliwość zabrania głosu i zostały usłyszane. Zamierzamy tworzyć nowe rozwiązania, ale również budować sieci wsparcia dla już istniejących propozycji, które skutecznie wzmacniają podmioty edukacji i kultury.
Obecnie w ramach projektu „Synapsy. Edukacja i Kultura” realizujemy moduł Laboratorium kulturowe „Dobre sąsiedztwo”, skierowany do nauczycieli i animatorów oraz edukatorów kulturowych z Małopolski.
aktualności
Laboratorium
Laboratorium kulturowe Małopolskiego Instytutu Kultury w Krakowie, realizowane w ramach projektu „Synapsy. Edukacja i Kultura”, skierowane jest do nauczycieli, animatorów i edukatorów kulturowych oraz uczestników ich działań: dzieci i młodzieży. W trakcie Laboratorium będziemy prowadzić debatę wokół współczesnych wyzwań społecznych i egzystencjalnych, badając w tym kontekście obywatelski potencjał kultury. Laboratorium kulturowe jest inspirowane praktykami „żywego laboratorium” (ang. living lab) – zależy nam na tym, żeby stworzyć różnorodne środowisko (przedstawiciele oświaty, kultury, dzieci, młodzież itd.), w którym lokalne rozwiązania będą wspólnie wypracowywane, wdrażane i poddawane eksperymentom.
Społeczne wyzwanie
Tegoroczne działania w ramach Laboratorium kulturowego chcemy skupić wokół tematu dobrego sąsiedztwa. Wspólnie przyjrzymy się temu, czym jest dobre sąsiedztwo, i zastanowimy się, w jaki sposób pracować z tym tematem razem z dziećmi i młodzieżą, aby uruchomić refleksję nad tym zagadnieniem.
Sąsiedztwo ma różne oblicza. Co słyszysz, widzisz, czujesz, kiedy myślisz o sąsiadach? Czym dla Ciebie jest dobre sąsiedztwo? Serdeczni ludzie dookoła, chętni do niesienia pomocy, wspólnoty mieszkaniowe, spółdzielnie i kooperatywy lokalne, dzielenie się zasobami i umiejętnościami, otwartość na różnorodność? Przemyślane zagospodarowanie przestrzeni w zgodzie z potrzebami użytkowników, design sprzyjający integracji, opieka nad ekosystemem dookoła nas, oddolne zarządzanie przestrzenią publiczną? Czy sąsiad to osoba, która mieszka za ścianą, przy sąsiedniej ulicy, w tej samej miejscowości, w tym samym kraju, poza tym krajem? Czym w tym kontekście jest pogranicze i jak budować relacje międzykulturowe? Kto jest w Twoim sąsiedztwie? W jaki sposób i czy może uczestniczyć w proponowanych formach aktywności społecznej, w kulturalnych atrakcjach itp.? Co to znaczy być dobrym sąsiadem? Czym jest odpowiedzialność w kontekście tworzenia relacji dobrosąsiedzkich?
Jeśli jesteś zainteresowana/-y pracą nad powyższymi pytaniami, możliwościami, wątpliwościami ‒ zapraszamy Cię do udziału w Laboratorium kulturowym „Dobre sąsiedztwo”.
Co proponujemy?
- Weekendowe spotkania warsztatowe i interdyscyplinarną współpracę
Sześć wybranych tandemów nauczycieli i animatorów/edukatorów kulturowych weźmie udział w cyklu czterech weekendowych warsztatów z zakresu edukacji kulturowej, praw partycypacyjnych dzieci i młodzieży, metodyki pracy grupowej i projektowej oraz praktyk wpływających na sytuacje dobrosąsiedzkie. Warsztaty odbędą się w Małopolskim Instytucie Kultury Krakowie.
- Projekt kulturowy z dziećmi i młodzieżą
Każdy tandem otrzyma zaliczkę na realizację projektu kulturowego z dziećmi i młodzieżą, dostosowanego do kontekstu własnej pracy twórczej lub zawodowej i związanego z tegorocznym tematem Laboratorium kulturowego.
- Tutoring i dzielenie się wiedzą
W czasie trwania Laboratorium kulturowego uczestnicy będą mogli skorzystać ze wsparcia tutorki, która pomoże wypracować, zrealizować oraz utrwalić efekty projektu kulturowego z dziećmi i młodzieżą.
- Współautorstwo publikacji podsumowującej tegoroczną edycję Laboratorium
Uczestnicy będą współtworzyć publikację podsumowującą współpracę w ramach Laboratorium, która obejmie refleksje związane z pracą wokół tematu dobrego sąsiedztwa.
Kogo szukamy?
Projekt Laboratorium kulturowe „Dobre sąsiedztwo” skierowany jest do osób na co dzień współpracujących z dziećmi i młodzieżą. Do tych wszystkich, którzy dostrzegają społeczny potencjał kultury i chcą traktować ją jako narzędzie do budowania świeżych i użytecznych rozwiązań dla społecznych wyzwań.
Szukamy nauczycieli, animatorów i edukatorów kulturowych, dla których dzieci i młodzież są partnerami w sytuacjach edukacyjnych i twórczych. Zapraszamy nauczycieli przedmiotowych (nie tylko związanych ze sztuką i kulturą!), na co dzień pracujących w szkołach podstawowych, gimnazjach czy szkołach średnich na terenie Małopolski, oraz animatorów i edukatorów kulturowych, pracowników i współpracowników instytucji kultury oraz organizacji pozarządowych, a także „wolnych strzelców”: muzealników, bibliotekarzy, fotografów, filmowców, muzyków, artystów teatralnych, etnologów, pedagogów etc., którzy na co dzień zajmują się animacją lub edukacją kulturową w Małopolsce.
Zależy nam, żeby uczestnicy Laboratorium zgłaszali się do nas w tandemach: nauczyciel oraz animator lub edukator kulturowy. Wierzymy w spotkania polegające na wymianie wiedzy oraz doświadczeń między osobami z różnych środowisk.
Organizacja zjazdów
- Zjazdy planowane są w weekendy (od marca do maja), po 7 godzin w sobotę i 6 godzin w niedzielę, zgodnie z programem Laboratorium. Wszystkie spotkania odbywają się w Małopolskim Instytucie Kultury w Krakowie.
- Udział w Laboratorium jest bezpłatny. Organizator zapewnia wyżywienie podczas zjazdów oraz noclegi dla osób spoza Krakowa.
- Wszystkie zjazdy tworzą całościowy i kompleksowy program edukacyjny; od uczestników wymagany jest udział w całym procesie.
- Podczas zjazdów przewidziane są różnorodne formy pracy: dyskusje teoretyczne, działania twórcze, warsztaty, spotkania z gośćmi, praca koncepcyjna nad scenariuszami działań oraz publikacją.
- Zjazdy mogą wymagać samodzielnego przygotowania; uczestnicy będą otrzymywali (opcjonalnie): fragmenty lektur, dokumentacje projektów, zadania do wykonania.
Dodatkowych informacji udzielają:
Katarzyna Dzigańska: dziganska@mik.krakow.pl; tel. 12 422 18 84 wew. 18,
oraz Weronika Idzikowska: idzikowska@mik.krakow.pl; tel. 720 846 864.
Harmonogram
„Dobre sąsiedztwo”
1 lutego 2019 (od 10.00) – 18 lutego 2019 (do 14.00)
Rekrutacja do Laboratorium przez elektroniczny formularz zgłoszeniowy
22 lutego 2019
Ogłoszenie wyników naboru do Laboratorium
2–3 marca 2019 (sobota: 10.00–17.30; niedziela: 9.00–15.30)
I zjazd
- poznanie uczestników i autoprezentacja każdego tandemu
- przedstawienie metod pracy w Laboratorium, zakładanych celów, dokładnego harmonogramu spotkań
- wprowadzenie do filozofii współpracy z dziećmi i młodzieżą w ujęciu adaptacyjno-emancypacyjnym, praktyka praw dziecka w działaniach edukacyjnych i kulturowych, metody współpracy z grupą dzieci i młodzieży na kolejnych etapach procesu grupowego
- mapowanie refleksji, interpretacji i zasobów wokół pojęcia „dobre sąsiedztwo”
- wspólna praca nad narzędziami badającymi dziecięce i młodzieżowe interpretacje „dobrego sąsiedztwa”
Miejsce: Małopolski Instytut Kultury w Krakowie
23–24 marca 2019 (sobota: 10.00–17.30; niedziela: 9.00–15.30)
II zjazd
- praktyki dobrosąsiedzkie: warsztaty, spotkania twórcze, burze mózgów, dyskusje z gośćmi (dokładny harmonogram, prowadzący oraz miejsca spotkań zostaną podane na początku lutego br.)
- mapowanie refleksji, interpretacji, zasobów wokół pojęcia „dobre sąsiedztwo”
Miejsce: Kraków
6–7 kwietnia 2019 (sobota: 10.00–17.30; niedziela: 9.00–15.30)
III zjazd
- wprowadzenie do myślenia projektowego
- metody diagnozowania sytuacji wyjściowej, wyznaczania celów, planowania i projektowania działań
- ewaluacja i autoewaluacja projektów realizowanych z dziećmi i młodzieżą oraz przez dzieci i młodzież
- mapowanie refleksji, interpretacji, zasobów wokół pojęcia „dobre sąsiedztwo”
Miejsce: Małopolski Instytut Kultury w Krakowie
8 kwietnia–10 maja 2019
Lokalna praca tandemów z dziećmi nad tematem „dobrego sąsiedztwa” + tutoring
11–12 maja 2019 (sobota: 10.00–17.30; niedziela: 9.00–15.30)
IV zjazd
- wspólna praca nad metodami tworzenia lokalnych projektów kulturowych razem z dziećmi i młodzieżą oparta na już zdobytej wiedzy i zasobach dotyczących tematu „dobrego sąsiedztwa”
- wspólna praca nad koncepcją publikacji podsumowującej Laboratorium
- ewaluacja dotychczasowych działań w ramach Laboratorium
Miejsce: Małopolski Instytut Kultury w Krakowie
Maj–czerwiec 2019
Lokalna praca tandemów z dziećmi i młodzieżą nad projektami kulturowymi + tutoring
Czerwiec–październik 2019 (w zależności od specyfiki planowanych działań)
Realizacja projektów kulturowych z dziećmi i młodzieżą + tutoring
Współpraca przy tworzeniu publikacji wieńczącej Laboratorium (mailowa, spotkania w miejscu realizacji działań projektowych)
Październik–listopad 2019
Spotkanie ewaluujące działania w ramach Laboratorium
Miejsce: Kraków
Listopad 2019
Wydanie publikacji wieńczącej pracę w ramach Laboratorium
Rekrutacja
Zgłoszenia przyjmowaliśmy od 1 lutego 2019 r. od godz. 10.00 do 18 lutego do godz. 14.00.
Do Laboratorium kulturowego „Dobre sąsiedztwo” przyjmujemy tandemy: nauczyciel oraz animator/edukator kulturowy.
Zespół
Koordynacja i organizacja Laboratorium
Katarzyna Dzigańska – absolwentka filmoznawstwa na Uniwersytecie Jagiellońskim. W Małopolskim Instytucie Kultury od 2006 roku. Koordynatorka projektów edukacyjnych, realizowanych przez MIK w ubiegłych latach: „Skarby Małopolski”, „Aqueduct”. W okresie 2013–2016 koordynatorka projektu „InHerit”, poświęconego zagadnieniu interpretacji dziedzictwa. Od 2016 roku koordynatorka „SYNAPS – programu rozwoju edukacji kulturowej w Małopolsce”.
Pomysł Laboratorium, opieka merytoryczna, tutoring
Weronika Idzikowska – kulturoznawczyni, animatorka kulturowa, pedagożka kultury. Ukończyła m.in. Laboratorium „Projektowanie Kultury” na Uniwersytecie SWPS, Szkołę Pedagogów Teatru w Instytucie Teatralnym im. Z. Raszewskiego w Warszawie, szkolenie certyfikacyjne dla trenerów Familylab Polska (pedagogika w duchu Jespera Juul’a), kursy NVC (Porozumienie bez przemocy). Współautorka podręcznika dla animatorów kultury i nauczycieli pt. „Projektuj z dziećmi! Edukacja kulturowa w praktyce”. Jest współautorką koncepcji merytorycznej projektów edukacyjnych w MIK, m.in. „DIY. Tryb warunkowy”, „SYNAPSY – program rozwoju edukacji kulturowej w Małopolsce”. Prowadzi szkolenia, konsultacje, superwizje dla nauczycieli, animatorów, rodziców, dorosłych zainteresowanych podejmowaniem długofalowych działań na rzecz rozwoju społeczności dziecięcych oraz budowaniem i wzmacnianiem perspektywy relacyjnej w pracy z dziećmi.
Konsultacje i wsparcie merytoryczne Laboratorium
Jacek Gądecki – socjolog i antropolog społeczny, wykładowca Wydziału Humanistycznego Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Założyciel i lider młodzieżowych i parasolowych organizacji pozarządowych w Toruniu (Stowarzyszenie Inicjatyw Niemożliwych MOTYKA, Stowarzyszenie Kujawsko-Pomorski Ośrodek Wsparcia Inicjatyw Pozarządowych TŁOK). Uczy podstaw ewaluacji studentów Wydziału Humanistycznego AGH. Trener Szkoły Trenerów Organizacji Pozarządowych STOP. Ma wieloletnie doświadczenie w pracy projektowej i warsztatowej z młodzieżą̨. Opracowuje projekty młodzieżowe, przeprowadza warsztaty i szkolenia, prowadzi projekty regrantingowe, w tym dla grup młodzieżowych (Inicjuj z FIO, Make a Connection).
Promocja
Joanna Więcław – absolwentka filologii polskiej spec. antropologiczno-kulturowa oraz zarządzania kulturą i mediami na Uniwersytecie Jagiellońskim. Z MIK-iem związana od swojego stażu zawodowego. Aktualnie wspiera działania promocyjne. Rodowita Małopolanka, bez pamięci zakochana w gdyńskiej Marinie.
Spotkania wokół praktyk dobrosąsiedzkich
Teresa Jankowska – z wykształcenia architektka wnętrz, z wyboru animatorka, trenerka, superwizorka, edukatorka, samorządowiec. Zaangażowana w działania związane z animacją społeczną i kulturową, rewitalizacją i ekonomią społeczną. Zarządzała instytucją kultury i jednostką samorządową. Pracowała w licznych projektach i programach, m.in. Program Rozwoju Bibliotek, Rewitalizacja Społeczna, Dom Kultury + Inicjatywy lokalne, Decydujmy Razem. Specjalizuje się w pracy animacyjnej z grupami nieformalnymi, liderami i liderkami społecznymi. Pracuje w Fundacji Biuro Inicjatyw Społecznym w Krakowie oraz w Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL w Warszawie.
Jarosław Klaś – kulturoznawca, animator i menadżer kultury. Kończy pracę doktorską na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie o zarządzaniu dziedzictwem kulturowym na przykładzie Nowej Huty. Kieruje Pracownią Dziedzictwa i Tożsamości Nowej Huty w Ośrodku Kultury im. Cypriana Kamila Norwida w Krakowie. Pomysłodawca i koordynator takich projektów jak „Korowód Nowohucki” (2016), „Alternatywny przewodnik po Nowej Hucie” (2017), „Nowa Huta – architektoniczny portret miasta” (2018). Główne zainteresowania badawcze: zarządzanie instytucjami kultury i dziedzictwem kulturowym, zwłaszcza Nowej Huty.
Dariusz Martynowicz – nauczyciel języka polskiego i wiedzy o kulturze w V LO im. Augusta Witkowskiego w Krakowie. Członek grupy Superbelfrzy RP. Fascynat nowoczesnych technologii w nauczaniu, redaktor tekstów. Zwycięzca wielu ogólnopolskich konkursów dla nauczycieli, które dotyczyły wykorzystywania nowych technologii w szkole oraz edukacji kulturowej. Trener edukacyjny. Uwielbia pracę metodą projektu i lekcje plenerowe. Współpracuje z wieloma instytucjami, m.in. z Fundacją Nowoczesna Polska. Przygotowuje pracę doktorską z zakresu historii filmu.
Anna Miodyńska – animatorka społeczna, trenerka Centrum Aktywności Lokalnej, mediatorka. W Małopolskim Instytucie Kultury od 2003 do 2018 roku koordynowała program „Kultura w rozwoju ”, którego działania są ukierunkowane na podnoszenie kwalifikacji pracowników lokalnych instytucji kultury oraz na współpracę przy realizacji zadań polepszających jakość pracy tych instytucji na rzecz społeczności. Współpracuje z wieloma społecznościami lokalnymi w Małopolsce przy realizacji projektów integrujących mieszkańców wokół ich dziedzictwa kulturowego. Prywatnie – aktywna mieszkanka Nowej Huty i bywalczyni festynów i pikników.
Monika Nęcka – pedagożka, wykłada przedmioty edukacji artystycznej na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych i na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Pedagogicznego. Autorka programu historii sztuki dla edukacji wczesnoszkolnej oraz ćwiczeń z identyfikacji kulturowej dla dzieci. Metodyczka sztuki współpracująca z Małopolskim Instytutem Kultury, Bunkrem Sztuki, Międzynarodowym Centrum Kultury, muzeami i instytucjami kultury oraz tymi działającymi na rzecz osób z niepełnosprawnościami. Członkini Zarządu Polskiego Komitetu Międzynarodowego Stowarzyszenia Wychowania przez Sztukę InSEA oraz Forum Kraków. Prowadzi warsztaty artystyczne i edukacyjne, zapoznając z dziedzictwem materialnym i niematerialnym uczestników w każdym wieku.
Piotr Szewczyk – absolwent Akademii Pedagogicznej w Krakowie, Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Studium Choreograficznego. Od dwunastu lat jest dyrektorem Zespołu Pieśni i Tańca „Ziemia Myślenicka”. W latach 2015–2016 był wiceprzewodniczącym polskiej sekcji International Organization of Folk Art (IOV) ds. zespołów folklorystycznych i festiwali. Od 2017 roku pełni funkcję zastępcy dyrektora Myślenickiego Ośrodka Kultury i Sportu. Pomysłodawca i współtwórca Festiwalu Międzynarodowe Małopolskie Spotkania z Folklorem.
Kontakt
Małopolski Instytut Kultury w Krakowie
ul. 28 Lipca 1943 17c
30-233 Kraków
tel.: +48 (12) 422 18 84
Zapraszamy od poniedziałku do piątku w godz. 9.00-17.00
Katarzyna Dzigańska – koordynacja i organizacja
e-mail: dziganska@mik.krakow.pl,
telefon: 12 422 18 84 wew. 18
Weronika Idzikowska – animacja i edukacja
e-mail: idzikowska@mik.krakow.pl,
telefon: 720 846 864
