Zakończyliśmy cykl warsztatów w ramach Laboratorium kulturowego „Dobre sąsiedztwo”!

Przez ostatnie trzy miesiące zespół składający się z trzynastu edukatorek i edukatorów z Małopolski dyskutował nad pojęciem „dobrego sąsiedztwa” oraz partycypacji dziecięcej. Wspólnie zastanawialiśmy się, jaka jest nasza rola jako nauczycieli i animatorek w procesach partycypacyjnych dzieci i młodzieży oraz w jaki sposób tworzyć działania edukacyjne, biorąc pod uwagę poglądy i oczekiwania dzieci i młodzieży.

Tak w skrócie przebiegał cykl warsztatów dla uczestniczek i uczestników Laboratorium kulturowego „Dobre sąsiedztwo”. W weekend 11‒12 maja odbyły się ostatnie warsztaty z tego cyklu.

W trakcie weekendowych spotkań warsztatowych w marcu, kwietniu i maju pracowaliśmy w ramach trzech modułów:

• Tematycznego:

Dyskutowaliśmy o tym, czym jest dobre sąsiedztwo w przestrzeni geograficznej, kulturowej, międzypokoleniowej. Badaliśmy, czym jest sąsiedztwo niewidoczne i jaki wpływ na to, kogo nie dostrzegamy lub nie uwzględniamy w najbliższym sąsiedztwie, ma kategoria normatywności, różnorodna dla rozmaitych społeczności. Sprawdzaliśmy, czy napięcie między „miastem” a „wsią” jest konstruktem wciąż przystawalnym do rzeczywistości dookoła nas i czym może być „międzymieście”. Przyglądaliśmy się również konkretnym praktykom sąsiedzkim w Myślenicach (festiwal Międzynarodowe Małopolskie Spotkania z Folklorem w Myślenicach opiera się na zasobach sąsiedzkich, angażując niemal sześćdziesięcioro młodzieżowych wolontariuszy oraz korzystając z lokalnych zasobów: aktywistów, instytucji, przestrzeni) i w Nowej Hucie (inicjatywy włączające nowohucian we współtworzenie projektów w ramach ArtZony i Ośrodka Kultury im. C.K. Norwida, działania osiedlowe i ogrody społeczne Nowej Huty).

• Pedagogicznego:

Rozmawialiśmy o wartości i słabościach w dyrektywnych i niedyrektywnych sposobach prowadzenia zajęć z dziećmi i młodzieżą oraz o napięciu między partycypacją społeczną dzieci i młodzieży a pedagogiką nakierowaną na zdobycie konkretnych twardych umiejętności i wiedzy. Rozwijaliśmy wspólnie pojęcia godności dziecka i jego odpowiedzialności egzystencjalnej oraz badaliśmy, w jaki sposób wzmacniać poczucie wartości dzieci i dbać o ich wewnętrzną integralność. Dyskutowaliśmy również o autorytecie osobistym dorosłego w porównaniu z nieuzasadnionym często posłuchem budowanym wyłącznie na sprawowanej przez dorosłego funkcji. Przyglądaliśmy się także możliwościom i trudnościom związanym z realizacją praw dziecka w środowiskach, w których pracujemy: w edukacji formalnej, pozaformanej, nieformalnej. We wspólnej pracy odwoływaliśmy się m.in. do pedagogiki Jespera Juula oraz Porozumienia bez przemocy Marshalla B. Rosenberga.

• Projektowego:

Badaliśmy wpływ procesu grupowego na działania, które podejmujemy z dziećmi i młodzieżą, przyglądając się trudnościom i potencjałom wiążącym się z każdym kolejnym etapem rozwoju grupy. Poszerzaliśmy nasze pomysły projektowe dotyczące tematu dobrego sąsiedztwa o perspektywę partycypacji dziecięcej, rozważając się, w jaki sposób włączać dzieci w tworzenie i współdecydowanie o przebiegu projektu na kolejnych jego etapach. Dyskutowaliśmy również o znaczeniu ewaluacji i autoewaluacji w działaniach, które realizujemy, oraz o tym, jak skutecznie dowiadywać się od dzieci, co sądzą o podejmowanych wspólnie inicjatywach, a także zastanawialiśmy się, jak sensownie wykorzystywać zdanie dzieci podczas projektowania kolejnych inicjatyw. Rozmawialiśmy też o metodyce prowadzenia zajęć z dziećmi i młodzieżą, odwołując się m.in. do zaproponowanego przez Davida A. Kolba modelu uczenia się przez doświadczenie.

Dziękujemy serdecznie wszystkim Uczestniczkom i Uczestnikom cyklu warsztatowego za twórcze podejście do proponowanych zagadnień i duże zaangażowanie w przebieg całego procesu warsztatowego. Prowadzącym spotkania dziękujemy za podzielenie się swoją wiedzą i doświadczeniami oraz za otwartość na dyskusje i wątpliwości.

Przed nami kolejne dwa etapy Laboratorium: realizacja sześciu lokalnych projektów edukacji kulturowej z dziećmi i młodzieżą oraz wspólna praca nad publikacją prezentującą nasze laboratoryjne zmagania.

Wkrótce zaprezentujemy tutaj Uczestniczki i Uczestników Laboratorium oraz realizowane wraz z dziećmi i młodzieżą lokalne projekty dobrosąsiedzkie.

Do zobaczenia!